چالدران

در دوران سلطنت شاه اسماعیل صفوی بود که سلطان سلیم عثمانی به دلیل تعصب شدید به مذهب تسنن ومایل به دولت شیعه شاه اسماعیل در ایرات نبود با سپاهیان عظیم خود که مجهز به سلاح گرم سبک وسنگین بود در رجب سال 920 در 38 فرسنگی تبریز در محلی بنام چالدران به سپاه بدون سلاح گرم ایران حمله می برد ودر این چنگ سپاه ایران باوجود رشادتهاوشجاعت ها شکست سختی را متحمل شده و شاه ایران با تلفات سنگین به همدان باز میگردد. ذر تمام دوران تحصیلم همیشه معلمین من با آّب و تاب در مورد معروفیت این جنگ صحبت میگردند که معروفیت این جنگ شکست ایرانیان بود وتبریز به تصرف عثمانیان در آمد.در کتابهای تاریخ مدرسه همیشه صحبت از بی لیاقتی و ترسو بودن سربازان ایرانی بود به عنوان مثال شکست مقابل حمله وحشیانه اعراب ومغول یا حتی اسکندر مقدونی خوانده بودم در هیچ جا از کتاب تاریخ درس عمدا" یا سهوا"در مورد دلاوریها و رشادت های جنگجویان دلیر ایران مطلبی نوشته نشده.اگر هم پیروزی بوده آن را از ضعف دولت مقابل دانسته نه نبوغ ودلیری سربازان ایرانی. جنگ چالدران از نمونه جنگهایی بوده که همیشه با بزرگ جلوه دادن آن سعی به بی رنگ نمودن شکستهای بسیاری که دولت عثمانی در مقابل شاهانی همچون شاه عباس یا نادر شاه افشار متحمل شدند.جالب اینجاست با همه جنگهایی که بین این دو دولت اتفاق افتاد تنها این جنگ بود که معرفیت جهانی پیدا کرد. اغلب جنگهای بین این دو کشور .اول این دولت عثمانی بود که به سرزمنهای مرزی مان حمله ور میشد وپس از رویارویی با دولت وسپاه صفوی وشکستهای متوالی عقب می نشستند در صورتی که دولت عثمانی در آن زمان دارای امپراطوری قدرتمندی بود که حتی کشورهای اروپایی مثل انگلستان وروسیه از آن وحشت داشتند.در هنگام پادشاهی شاه عباس ایران زمین از یک طرف با ازبکها مشکل داشت که به سرحدات خراسان حمله ور شده بودند واز طرفی عثمانیها در شمال غرب وپرتغالیها در جنوب مشغول تصرف آب خاک کشورمان بودند.شاعباس به منظور نبرد با عثمانیان به قسمت غربی ایران رفت وذر نهاوند شکست سختی را به عثمانی ها دادو پس از آن علی پاشا فرمانده سپاه عثمانی را در تبریز شکست داد.در این هنگام محمد ثالث پادشاه عثمانی صدر اعظم عثمانی به نام چغال اوغلی را که از معروفترین سرداران عثمانی بود با لشکری گران به کمک سپاه ترک که تا بغداد عقب نشینی کرده بودند فرستاد ولی پس از تلاقی با سپاهیان ایران این نیز شکست خوردند و فرار کردند سه سال بعد نیز با صد هزار سرباز ار طرف گرجستان به ایران حمله ور شدند شاه عباس نیز با شصت هزار نفر در محلی به نام وان به مصاف لشکر عثمانی میرود که ایرانیان با وجود سپاه اندک خود شکست سختی را به عثمانیها وارد و بیست هزار نفر از سربازان عثمانی را به اسارت در می آورند.و حدود شش سال بعد دولت عثمانی دوباره به کشورمان حمله ور میشود که قراچی خان سردار دلیر ایرانی با سپاهیان اندک بین سلطا نیه و تبریز در محلی بنام شیلی شکست فاحشی را بر سردار خلیل پاشا سردار عثمانی وارد میکند. با توجه به این همه پیروزیهایی که شاهان ایرانی در مقابل دولت متجاوز عثمانی بدست آوردند که در این میان پیروزهای بزگ نادر شاه افشار را بر عثمانیها کنار بگذاریم جای سوال است چرا فقط جنگ چالدران به این همه معروفیت رسیده چون ایران در این جنگ شکست خورد بسی جای تآسف است که دبیران مان جنگ چالدران را با شرح حال کامل توصیف میکنند یا اینکه شکست دادن ایرانیان آنقدر مهم است که باید آن را با تبلیغ وسیع بیان کرد. دوستان شما خود قضاوت کنید آیا جنگ چالدران واقع تاریخی ارزشمندی است که ما آن را مثل پتک برسر فرزندان خود می کوبیم . آیا بهتر نیست معلمین مان در هنگام درس تاریخ پس از تعریف شکست شاه صفوی ایران در جنگ چالدران از پیروزیهای شاهان صفوی هم برای شاگردان کلاس تعریف کنند.

شنبه 24 اردیبهشت 1390 - 5:05:49 PM